Nước Mắm Có Nguồn Gốc Từ Đâu? Nên Mua Ở Đâu Ngon?

1. Lịch sử nguồn gốc nước mắm Việt Nam

Để nói lịch sử nước mắm Việt Nam không thể không kể đến giai thoại lịch sử khi đế chế La Mã sụp đổ, Garum cũng dần biến mất ở Italia. Rất may mắn là phương pháp làm Garum đã được các thương nhân La Mã mang đi trao đổi, thông thương với các quốc gia khác thông qua con đường tơ lụa.

Hải trình của con đường tơ lụa được xuất phát từ cực tây Thành Roma, men theo bờ biển Nam Ấn Độ, vào Thái Bình Dương và đến vương quốc Chămpa. (Chămpa chính là một trong những nơi bắt nguồn nguồn gốc nước mắm Việt Nam chứ không phải do Pháp du nhập nước mắm vào Việt Nam).

 

Từ năm 1963, khi Chăm Pa sáp nhập hoàn toàn vào đất nước Đại Việt thì garum dần trở thành gia vị phổ biến trong đời sống mà người dân hay gọi là mắm nước (về sau này đổi thành nước mắm). Người Chăm Pa phổ biến nước mắm đầu tiên ở Việt Nam từ vùng đất Phan Thiết ngày nay, sau đó lan truyền ra các tỉnh thành khác trên toàn quốc. Ở mỗi nơi cách làm nước mắm cũng có sự thay đổi tùy vào phương pháp sản xuất khác nhau.

Điểm chung của các sản phẩm nước mắm Việt Nam chuẩn chính là làm theo phương pháp truyền thống như gài nén hoặc đánh đảo, tạo ra loại nước mắm cốt đầu tiên là loại thượng hạng và các loại mắm loại 1, loại 2, mắm nấu... Mỗi một loại nước mắm sẽ có mức giá khác nhau tùy vào nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Mắm được làm từ nguyên liệu phổ biến là cá + muối trộn theo tỉ lệ nhất định, sau đó để lên men tự nhiên khi nào mắm nhuyễn, chín đều thì chắt cốt (hoặc rút cốt) ra đóng chai và sử dụng.

Lịch sử nước mắm Việt Nam so với các quốc gia ở Đông Nam Á là nơi có truyền thống làm mắm lâu đời nhất. Điều này được minh chứng thông qua những tư liệu, bằng chứng lịch sử được thu thập từ các nhà nghiên cứu tìm ra từ những năm 997 người Việt đã biết làm và dùng nước mắm.

Lịch sử nước mắm Việt Nam có ghi rõ nét nhất vào thời Hậu Lê trong cuốn Đại Việt Sử Ký Toàn Thư năm 1697, nước mắm được nhắc đến như một gia vị đặc trưng, quen thuộc được sử dụng hàng ngày. Bên cạnh đó, cũng có một số bằng chứng cho rằng nước mắm đã có từ những năm 997 khi vua Tống Chân Tông (thời nhà Tống) bãi bỏ sắc lệnh cống nạp nước mắm mà các triều đại Trung Hoa từ trước đó đã áp dụng vào Đại Việt.

Như vậy nguồn gốc nước mắm Việt Nam có từ rất lâu đời, đủ cơ sở để chúng ta tin rằng đây được xem là quốc hồn - quốc túy mà người Việt ngày nay vẫn đang gìn giữ, phát triển trở thành gia vị rất đặc trưng phân phối trên toàn thế giới rất đáng để tự hào.

Trên đây là một số chia sẻ lịch sử nguồn gốc nước mắm truyền thống  bắt nguồn từ đâu, giúp chúng ta giải đáp nhiều thắc mắc khi sử dụng loại gia vị quen thuộc này.

Gọi ngay cho Nước Mắm Bé Bầu. Info: 0932.664.737 nếu bạn cần hỗ trợ mua nước mắm ngon sạch

2. Lịch sử nguồn gốc nước mắm bắt nguồn từ đâu?

Chúng ta đều biết rằng lịch sử nước mắm có từ rất lâu đời, nhưng không rõ nguồn gốc nước mắm bắt nguồn từ đâu. Do Nước Mắm Chắt đã quá quen thuộc với người Việt và các nước ở Châu Á nên chúng ta vẫn nghĩ rằng nước mắm có nguồn gốc từ Châu Á. Tuy nhiên, khi tìm hiểu về nguồn gốc của nước mắm câu trả lời lại khiến rất nhiều người ngạc nhiên.

Lịch sử nước mắm trên thế giới có nguồn gốc từ rất lâu đời được tính từ năm thứ 27 trước CN (khoảng 2000 năm về trước) vào thời kì La Mã. Khi các nhà khoa học tìm ra được những di tích còn xót lại trên con tàu bị đắm có xuất hiện một loại gia vị gần giống với nước mắm ngày nay chúng ta vẫn hay sử dụng và được gọi là Garum. Loại gia vị này được đựng trong những vò gốm cổ có giá trị rất đắt đỏ vào thời bấy giờ.

Như vậy, nước mắm lần đầu tiên xuất hiện có nguồn gốc từ La Mã. Về sau các nhà khoa học còn phát hiện thêm một số xưởng sản xuất Garum cổ tại Italia và nơi có quy mô lớn nhất là ở Pompeii. Ngày nay, chúng ta vẫn có thể nhìn thấy các bình gốm đựng Garum khi có cơ hội tham quan trong bảo tàng ở thành phố Pompeii.

Garum vào thời bấy giờ được sản xuất theo nhiều phương pháp khác nhau. Nguyên liệu sản xuất Garum gồm có các loại cá phổ biến như: cá cơm, cá ngừ, cá thu... sau khi đánh bắt xong sẽ lọc bỏ hết xương, chỉ dùng thịt cá, máu cá, nội tạng cá... (hoặc dùng nguyên con cá) ướp cùng với muối và có thêm ít thảo dược để mắm dậy mùi. Garum sẽ được muối trong các bình gốm, để phơi dưới nắng (giống như phương pháp sản xuất nước mắm truyền thống bây giờ nhiều làng nghề vẫn áp dụng). Khi mắm rục, nhuyễn người làm mắm sẽ thực hiện công đoạn gạn mắm, ép lấy nước mắm nguyên chất và đựng vào hũ chuyên dùng đựng mắm.

Giá trị của Garum thời bấy giờ sẽ được tính dựa trên nguyên liệu sản xuất, hũ đựng mắm và phân thành từng hạng mắm rất giống như cách chúng ta định giá nước mắm ngày này. Với các loại Garum thượng hạng làm từ cá ngừ, cá thu... sẽ có giá cao nhất và thường dành cho giới quý tộc ăn. Còn các loại Garum làm từ nội tạng cá, vây cá là gia vị dành cho tầng lớp thu nhập thấp. Giá 1 chai Garum vào thời bấy giờ không hề rẻ, nhất là loại thượng hạng tính theo giá trị tiền ngày nay có thể lên đến 500$.